Pług czy kultywator? Jak przygotować glebę do dalszych prac?
Odpowiednie przygotowanie gleby to ważna część prac na polu lub w ogrodzie, element uprawy roślin, którego nie można pominąć. W branży rolniczej używa się do tego celu maszyn, które przyspieszają wykonanie pracy, zwiększają jej skuteczność, a przy tym są nieskomplikowane.
Od czego zależy wybór między pługiem a kultywatorem? Jakie czynniki trzeba wziąć pod uwagę, zanim użyje się odpowiedniego urządzenia? Sprawdź, jakie są różnice między tymi dwoma narzędziami, czym różni się ich budowa oraz w jaki sposób i kiedy są stosowane.
Budowa pługa — urządzenie, które ma tysiące lat
Pług jest jednym z najstarszych narzędzi rolniczych. Pierwsze prymitywne narzędzia orne pojawiły się około 4-5 tysięcy lat p.n.e. w starożytnej Mezopotamii (dzisiejszy Irak) oraz w Egipcie. Były to proste narzędzia składające się z drewnianego kija z zaostrzonym końcem, który umożliwiał skrawanie i rozdrabnianie gleby. Kiedy dodano do pługa metalowe części, takie jak lemiesze, znacznie zwiększyła się efektywność tego narzędzia. W starożytnej Grecji i Rzymie używano oraczy z metalowymi ostrzami, co było istotnym postępem w technikach uprawy ziemi. Jednym z najważniejszych momentów w historii ludzkości była rewolucja agrarna w XVIII wieku. To wtedy w Europie wynaleziono żelazne pługi, które stały się podstawą nowoczesnego rolnictwa.
Dzisiaj budowa pługa składa się z kilku elementów. To dzięki nim urządzenie skutecznie odwraca i rozdrabnia glebę, sprzyjając tym samym odpowiedniemu napowietrzeniu oraz przygotowaniu podłoża pod zasiew. W tym narzędziu nie może zabraknąć:
- Korpusu, bo to główna część robocza pługa. Korpus złożony jest z lemiesza (odpowiedzialnego za odcinanie gleby) oraz odkładnicy (formuje skiby).
- Ramy, czyli konstrukcji łączącej wszystkie elementy pługa i umożliwiającej jego przymocowanie do ciągnika.
- Kroi nożowych przecinających powierzchnię gleby.
- Kół odpowiedzialnych za stabilizację narzędzia ornego i utrzymanie odpowiedniej głębokości orki.
Rodzaje pługów — różnice w budowie i zastosowaniu
Wybór odpowiedniego pługa zależy od specyfiki gleby oraz potrzeb rolnika. Pługi lemieszowe są najbardziej klasyczne — odcinają i odwracają skiby ziemi. Używane są przede wszystkim na polach uprawnych. Pługi obrotowe (wahadłowe) pozwalają na szybkie odwracanie gleby w obie strony, więc praca nimi jest bardziej efektywna. Z kolei pługi talerzowe, zamiast lemiesza i odkładnicy, mają talerze, które rozbijają bryły gleby. W przeciwieństwie do pługów podorywkowych, które służą do płytkiej orki, bardzo dobrze sprawdzają się na ciężkich, gliniastych glebach. Tym samym są idealne do wstępnej obróbki pola przed głębszym spulchnieniem.
Budowa kultywatora — skutecznego spulchniacza gleby
Kultywator służy głównie do spulchniania gleby, bez jej odwracania. Dlatego też budowa spulchniacza jest prostsza niż narzędzia do orania, bo obejmuje:
- Zęby robocze, czyli metalowe ostrza spulchniające ziemię na odpowiednią głębokość. Mogą być proste lub zakrzywione — w zależności od modelu.
- Ramę, do której zamocowane są zęby. Zapewnia ona stabilność i równomierne rozłożenie pracy na całej szerokości roboczej.
- Kół, które podobnie jak w pługu stabilizują narzędzie i kontrolują głębokość pracy.
Dzięki takiej konstrukcji kultywator spulchnia glebę, rozdrabnia jej powierzchnię, usuwa chwasty i przygotowuje pole do siewu, ale bez odwracania warstw ziemi.
Rodzaje kultywatorów — różne przeznaczenie urządzenia
Tak samo jak w przypadku narzędzi do orania można wybrać spulchniacz przeznaczony do różnych prac. Kultywatory polowe przeznaczone są do wstępnej uprawy gleby. Służą do spulchniania i wyrównywania gleby po orce. Kultywatory ścierniskowe używane są do spulchniania gleby po zbiorach. Pomagają w rozdrobnieniu resztek roślinnych i przygotowaniu ziemi pod przyszłe uprawy. Z kolei kultywatory siewne zaprojektowane są po to, by przygotować glebę do siewu. Umożliwiają dokładne wyrównanie pola. Kultywatory z hydropakiem są bardziej zautomatyzowane i umożliwiają połączenie uprawy gleby z siewem.
Każdy z nich jest dostosowany do specyficznych warunków uprawy i wymagań glebowych. Tym samym, wybierając właściwe urządzenie, można bardzo efektywnie przygotować ziemię do siewu.
Pług a kultywator — zalety obu rozwiązań
Różnice między pługiem a kultywatorem wynikają przede wszystkim z ich funkcji i sposobu pracy. Pług odwraca glebę, więc ją intensywnie napowietrza, niszczy chwasty i równomiernie rozkłada materię organiczną. Używany jest głównie do głębokiej uprawy i odnowy gleby. Natomiast narzędzie spulchniające działa bardziej powierzchniowo – wyrównuje glebę i usuwa chwasty, ale nie odwraca warstw ziemi.
Zalety pługa
Pług jest wyjątkowo skuteczny w walce z chwastami. Podczas orki warstwa ziemi wraz z korzeniami chwastów zostaje odwrócona. Te szkodliwe rośliny zostają zasypane i są odcięte od światła słonecznego, dlatego przestają rosnąć. Odwrócona ziemia utrudnia kiełkowanie nowych nasion chwastów, co pozwala na dłuższą ochronę pola przed ich wzrostem i to bez użycia środków chwastobójczych.
Oranie skutecznie rozbija i odwraca wierzchnią warstwę gleby i tym samym skutecznie ją napowietrza, poprawiając jakość gleby. Tlen łatwiej dociera do korzeni roślin oraz mikroorganizmów wspomagających rozkład materii organicznej. Dobre napowietrzenie to także lepsza retencja wody. W warunkach zmiennego klimatu i długotrwałych okresów suszy jest to działanie niezwykle korzystne.
Pozwala także na równomierne rozprowadzenie resztek roślinnych, obornika i innych substancji organicznych w glebie. Materia organiczna staje się bardziej dostępna dla roślin, dlatego ich wzrost jest szybszy i bujniejszy, a ziemia jest bogata w składniki odżywcze takie jak azot, fosfor i potas.
Zalety kultywatora
Jak już wspominaliśmy, spulchniacz, w przeciwieństwie do narzędzia ornego, działa bardziej powierzchniowo, ale także efektywnie rozbija strukturę gleby i przygotowuje ją do dalszych prac polowych, takich jak siew czy nawożenie. Umożliwia efektywne rozdrobnienie brył ziemi, a tym samym pozwala na wyrównanie powierzchni pola i ułatwia dalsze prace.
Wyrównując i rozluźniając glebę, ułatwia też ukorzenianie się nasion i przyspiesza wzrost roślin. Równomierne spulchnienie ziemi sprawia, że nasiona łatwiej kiełkują, a korzenie mają dostęp do napowietrzonej i wilgotnej gleby. Kultywator zapewnia również lepsze rozdrobnienie warstwy wierzchniej gleby, co przyspiesza rozwój roślin na początkowych etapach wegetacji.
Jedną z głównych zalet spulchniacza jest możliwość precyzyjnej kontroli głębokości, na jakiej narzędzie pracuje. Użytkownik może dostosować głębokość jego pracy do potrzeb danej uprawy. Jest to szczególnie ważne przy przygotowaniu ziemi pod siew. Zbyt głęboka lub zbyt płytka uprawa wpływa bowiem na jakość plonów. W ten sposób kultywator staje się narzędziem uniwersalnym, które można dostosować do różnych etapów prac i różnych rodzajów gleby.
Kiedy warto używać pługa?
Widać wyraźnie, że pług i kultywator mają różne zalety i dlatego są stosowane na wielu etapach uprawy roli. Pług, ze względu na głęboką orkę i odwracanie gleby, jest niezastąpiony podczas bardzo intensywnych prac polowych. Kultywator sprawdza się w przygotowaniu ziemi do siewu i spulchnianiu gleby. Oba narzędzia mogą być używane komplementarnie – oracz do głębszej obróbki, a kultywator do wyrównania i spulchnienia gleby przed siewem.
Pług jest narzędziem o szerokim zastosowaniu, służącym do głębszej obróbki i odnowy. Sprawdza się, gdy gleba wymaga głębokiej orki. Odwracając wierzchnią warstwę ziemi, urządzenie umożliwia napowietrzenie i regenerację struktury gleby, co jest niezbędne szczególnie po długim okresie upraw. Taka operacja pomaga również w przekształceniu gleb, które uległy zbiciu i zagęszczeniu w wyniku wieloletniego użytkowania lub jeżdżenia po niej ciężkimi maszynami rolniczymi. Dzięki temu staje się bardziej przepuszczalna dla wody i powietrza, a to sprzyja wzrostowi roślin.
Praca na dużych polach wymaga narzędzi, które umożliwiają szybkie i skuteczne przeprowadzenie głębokiej uprawy. Pługi rolnicze są rozwiązaniem w przypadku dużych areałów, umożliwiają orkę w szerokim zakresie i na większą głębokość. Orka umożliwia szybkie przygotowanie pola pod zasiew, co jest ważne przy intensywnej produkcji rolnej.
Gdy problemem na polu są uciążliwe chwasty, to także pług jest idealnym narzędziem do ich zwalczania. Głęboka orka jest szczególnie skuteczna w walce z chwastami wieloletnimi, które mają silne korzenie, a regularne jej stosowanie może zmniejszyć ilość chemicznych środków chwastobójczych potrzebnych do ochrony upraw.
Pług jest szczególnie przydatny na ciężkich, gliniastych glebach, które wymagają intensywnej uprawy. Takie gleby często mają tendencję do zbicia i ograniczenia przepuszczalności wody oraz powietrza. Odwrócenie gleby pomaga w rozluźnieniu jej struktury, poprawia retencję wilgoci i napowietrzenie. A gdy pole przygotowywane jest pod nową uprawę, zwłaszcza po kilku latach monokultury, oracz może być nieoceniony, bo przygotowuje ziemię do nowej uprawy, zwiększając szanse na udane zbiory.
Kiedy wybrać kultywator?
Narzędzie do spulchniania gleby stosowane jest w mniej intensywnych pracach polowych, szczególnie wtedy, gdy gleba nie wymaga głębokiej ingerencji, a jedynie powierzchniowego spulchnienia. Dzięki niemu możliwe jest szybkie przygotowanie ziemi bez nadmiernego ingerowania w jej strukturę. Jest to narzędzie idealne do utrzymywania gleby w dobrym stanie bez potrzeby częstego korzystania z pługa. W niektórych przypadkach mogłoby to być działanie zbyt intensywne. Dzięki niemu można spulchnić wierzchnią warstwę gleby, tworząc idealną powierzchnię do siewu, a spulchniona gleba lepiej zatrzymuje wilgoć, co jest istotne w okresach suchych.
Po orce wykonanej pługiem często na powierzchni pola pozostają bryły ziemi, które mogą utrudniać dalsze prace, takie jak siew. Spulchniacz jest narzędziem, które je rozdrabnia, wyrównując powierzchnię pola i przygotowując je do kolejnych etapów uprawy. Proces ten poprawia również strukturę gleby, więc ułatwia rozwój korzeni roślin.
Kultywator, choć działa płycej niż urządzenie do orania, także jest bardzo skuteczny w walce z chwastami, ponieważ jego zęby rozbijają glebę z chwastami i umożliwiają ich mechaniczne usunięcie bez stosowania chemicznych środków ochrony roślin.
Gdzie kupić części do pługa i kultywatora?
Jeśli szukasz narzędzi rolniczych, takich jak pług czy kultywator, a także części do ich serwisowania i naprawy, zwróć uwagę na nasze oferty. Potrzebne w każdym gospodarstwie rolnym i w każdym zakładzie specjalizujących się w naprawie urządzeń z tej branży części, maszyny i narzędzia znajdziesz na stronie Rolnex.pl. Warto zapoznać się z pełną ofertą, aby wybrać produkty najlepiej dopasowane do Twoich potrzeb.